Φαράγγι Αγ. Ειρήνης, Χανιά

ΦΑΡΑΓΓΙ ΑΓ.ΕΙΡΗΝΗΣ (ΣΟΥΓΙΑ)

Ένα από τα ομορφότερα φαράγγια στον ορεινό όγκο των Λευκών Ορέων είναι αναμφίβολα το φαράγγι της Αγίας Ειρήνης στην Επαρχία Σελίνου του Νοµού Χανίων, 43 χλμ από τα Χανιά.

Είναι το δεύτερο σε επισκεψιµότητα φαράγγι του Νοµού Χανίων µετά το φαράγγι της Σαµαριάς. Χαρακτηριστικό είναι ότι είναι επισκέψιµο για µεγαλύτερη χρονική περίοδο (σε σχέση µε την Σαµαριά) και ότι αποτελεί έναν αναπτυσσόµενο φυσικό πόρο.

Το μοναδικό σε οµορφιά και βλάστηση Φαράγγι της Αγίας Ειρήνης έχει πάρει το όνομά του από το ομώνυμο χωριό που βρίσκεται κοντά στη βόρεια είσοδό του.

Το φαράγγι αποτελεί τµήµα του Ευρωπαϊκού μονοπατιού Ε4, έχει µήκος 7,5 χιλιόμετρα και η διάβαση του διαρκεί περίπου τρεις ώρες.

Η Νότια είσοδος απέχει 5 χιλιόµετρα από το παραθαλάσσιο χωριό της Σούγιας. Αποτελεί τµήµα της περιοχής NATURA 2000 και έχει επίσης χαρακτηριστεί ως Καταφύγιο Άγριας Ζωής από το Υπουργείο Γεωργίας.

Στη θέση «Πολλά Σπιτάκια» µέσα στο Φαράγγι κατέφευγαν οι επαναστάτες την εποχή της Τουρκοκρατίας και από εκεί ξεκινά και το µονοπάτι της «Φυγού» που ήταν και η έξοδος διαφυγής από το Φαράγγι προς την περιοχή του Οµαλού.

Το φαράγγι αποτελεί τµήµα του βιοτόπου του Κρητικού Αίγαγρου και χαρακτηρίζεται από ποικίλα µικροπεριβάλλοντα που αποτελούν καταφύγιο και ενδιαίτηµα για πολλά είδη πανίδας. Χαρακτηριστικός είναι και ο πλούτος της δασικής βλάστησης τόσο από άποψη δένδρων (Κυπαρίσσι, Τραχεία πεύκη, Σφενδάµι , Πλάτανος, Πουρνάρι, Αριά) αλλά και των θάµνων, φρυγάνων καθώς και των αρωµατικών φυτών µε κυριότερο τον δίκταμο.

Η σπουδαιότητα όµως του φαραγγιού δεν περιορίζεται στην υψηλή του βιοποικιλότητα ή στην αισθητική του αξία αλλά και στην ιστορική και πολιτιστική του ταυτότητα.

Έπειτα από μια ελαφρά κατηφορική πορεία, η διαδρομή ανηφορίζει, δίνοντάς μας τη δυνατότητα να θαυμάσουμε ένα τμήμα της από ψηλά. Τα στενά σημεία του φαραγγιού είναι μικρότερα από 10 μέτρα, ενώ πολλές φορές το ύψος φθάνει σχεδόν τα 500 μ. Σε πολλά σημεία διατηρείται ακόμα το παλαιό μονοπάτι με τις λιτές ξερολιθιές, δείγμα μιας πανέμορφης τέχνης, που έχει ξεχαστεί στις μέρες μας.

Ο σχηματισμός του φαραγγιού πιθανότατα οφείλεται στη διάβρωση των ασβεστολιθικών πετρωμάτων από τα νερά των Λευκών Ορέων, πράγμα που δικαιολογεί και την πλούσια βλάστηση. Καθ’ όλο σχεδόν το μήκος του, η πλούσια βλάστηση από δίκταμο, φασκόμηλο, λεβάντα, χαρουπιές, πλατάνια, πεύκα, κυπαρίσσια και πικροδάφνες χρωματίζει και αρωματίζει τη διαδρομή μας.

Στην περιοχή βρίσκεται η βυζαντινή εκκλησία του Χριστού (1358µ.Χ.) και ο ερειπωµένος ναός του Αγ. Γεωργίου(1460 µ.Χ.). Νοτιότερα υπάρχουν οι αρχαίες πόλεις της Ελύρου, της Υρτακίνας της Συίας, της Λισσού και της Ποικιλασσού.

Η κρητική σαύρα (επιστ. Podarcis cretensis) είναι το μοναδικό ενδημικό είδος σαύρας του νησιού, το οποίο μέχρι πριν λίγα χρόνια εθεωρείτο ότι ανήκε στο Podarcis erhardii. Είναι γνωστό κι ως σιλιβούτι της Κρήτης, μικρή κολισαύρα ή κλωστιδάκι. Το είδος εξαπλώνεται στη δυτική Κρήτη, δυτικότερα από μια νοητή ευθεία που τέμνει το νησί από βορρά προς νότο στο ύψος του Ρεθύμνου, σε υψόμετρο 0-2000μ. Επίσης, απαντάται και στις δορυφορικές νησίδες της Κρήτης.

Το κλωστιδάκι είναι μια μικρόσωμη σαύρα μήκους έως και 7cm, χωρίς την ουρά η οποία είναι περίπου διπλάσια του σώματος. Τα ενδιαιτήματα που προτιμά ποικίλουν και συναντάται έως και τα 1000m υψόμετρο, αν και φαίνεται να προτιμά μικρότερα υψόμετρα. Ημερόβια, ευκίνητη και κυρίως εδαφόβια σαύρα, αν και σκαρφαλώνει συχνά. Τρέφεται με ασπόνδυλα. Τα θηλυκά γεννούν 1-5 αυγά στα μέσα καλοκαιριού. Ακίνδυνο ερπετό όπως και όλες οι σαύρες τις χώρας μας.. Όταν δεν υπάρχουν πολλά βράχια, κρύβεται στα φρύγανα. Η σαύρα είναι δραστήρια όλη την ημέρα, περισσότερο το πρωί και το απόγευμα. Τρέφεται με ποικιλία μικρών αρθροπόδων αλλά και άλλων ασπονδύλων (π.χ. σαλιγκάρια). Κύριοι εχθροί της είναι τα φίδια, τα γεράκια, κάποια μικρά θηλαστικά, αλλά κυρίως ο ανθρωπος, που παρεμβαίνει συνεχώς στα μέρη που προτιμάει.